Kartki z historii

20 stycznia 1320 roku po raz pierwszy w dziejach Polski odbyła się koronacja króla polskiego w Krakowie. Koronowanym był książę Władysław Łokietek, a koronacji dokonał arcybiskup gnieźnieński Janisław. Zmiana dotychczasowego miejsca obrzędu koronacji wyrażała utrwalenie głównej roli Małopolski w państwie.
Władysław Łokietek urodził się koło roku 1260. Pochodził z kujawskiej linii Piastów, był wnukiem Konrada Mazowieckiego. Pod swoim panowaniem zjednoczył wiele ziem polskich, między innymi: ziemię brzeską, łęczycką, sieradzką a także ziemię sandomierską . W 1296 r. po śmierci Przemysława II został powołany na tron Wielkopolski, który jednak szybko utracił na skutek buntu rycerstwa. Utracił również inne dzielnice na rzecz nowego władcy Małopolski Wacława II, przed którym Łokietek musiał uchodzić z kraju i schronił się na dworze króla węgierskiego. Wspomagany potem prze wojska króla węgierskiego odebrał ziemię sandomierską. Po śmierci Wacława II (1305) i jego syna, zajął Kraków oraz odzyskał ziemię sieradzką i łęczycką. Zajął także Pomorze Gdańskie, które jednak utracił w 1308-1309 r. na rzecz Krzyżaków. Wiele wysiłku poświecił utrzymaniu poszczególnych dzielnic. Podjął walkę z nieprzychylnym mu biskupem krakowskim Janem Muskatą i stłumił bunt mieszczan krakowskich pochodzenia niemieckiego. W 1314 roku podporządkował sobie Wielkopolskę. Czynione w tym czasie starania w Stolicy Apostolskiej o otrzymanie zgody na koronację, przyniosły pozytywny rezultat i jak już zostało na wstępie powiedziane Władysław Łokietek został ukoronowany w 1320 roku na króla Polski. Moment koronacji Władysława Łokietka uważa się za koniec rozbicia dzielnicowego, mimo pozostawania poza jego terytorium ziem takich jak: Śląsk, Pomorze Gdańskie i Zachodnie oraz Mazowsze. Za panowania Łokietka olbrzymie zagrożenie dla państwowości polskiej stanowili Krzyżacy. Sprowadzeni do Polski przez Konrada Mazowieckiego dla ochrony Pomorza , sami te ziemie łupili. Nawet wygrana przez Polskę sprawa o zwrot Pomorza Gdańskiego przed sądem papieskim w 1320-1321 r. w Inowrocławiu nie została przez Krzyżaków uznana. Władysław Łokietek zmarł 2 marca 1333 roku.

Oprac.: S.D. (na podstawie Kroniki Polskiej)
"Matczyne Królestwo" - Miesięcznik Parafii Macierzyństwa NMP w Dziekanowicach
- Nr 1 (122) 2004 r.