Sanktuarium Macierzyństwa Najświętszej Marii Panny w Dziekanowicach

niedziela, 4 listopada 2007

Wszystkich Świętych i Dzień Zaduszny

Tradycje świąteczne.

WSZYSTKICH ŚWIĘTYCH i DZIEŃ ZADUSZNY

     Zapewne wszyscy przypominamy sobie z nauki religii podział Kościoła na: wojujący, cierpiący i triumfujący. Podział ten przypomina nam się szczególnie gdy zbliża się dzień pierwszego listopada. Kościół wojujący to my żyjący członkowie kościoła, którzy możemy wstawiać się u Boga za żywych i za zmarłych, którzy znaleźli się w Kościele cierpiącym, w czyśćcu. Dusze zmarłych, które przebywają w czyśćcu same sobie pomóc już nie mogą, bowiem wraz ze śmiercią ustaje sposobność zasługi. Kościół cierpiący może jednak prosić Boga za nami, którzy też potrzebujemy wsparcia. Kościół triumfujący to wszyscy święci w niebie, którzy dostąpiwszy wiecznego szczęścia oglądania Boga, mogą orędować za nami żyjącymi i za naszymi braćmi w czyśćcu.
     Kościół przeznaczył dzień 1 listopada – Wszystkich Świętych, jako pamiątkę Kościoła triumfującego, a 2 listopada – Dzień Zaduszny, poświęcony jest Kościołowi cierpiącemu.

     Uroczystość Wszystkich Świętych wywodzi się z tradycji panującej w różnych kościołach lokalnych, już w III wieku, oddawania czci męczennikom. Na początku VII w. cześć wszystkim zmarłym oddawano 1 maja. Papież Grzegorz III w 731 r. przeniósł tę uroczystość na 1 listopada. Postanowił również, że dzień ten będzie poświęcony pamięci nie tylko męczenników, lecz wszystkich świętych kościoła katolickiego. A potem na prośbę cesarza Ludwika Pobożnego rozszerzył to święto na cały Kościół. Wiele jest powodów dla których dzień Wszystkich Świętych jest obchodzony tak uroczyście. Liczba świętych jest bardzo duża, każdy z nas potrafi wymienić zaledwie kilkoro, może kilkadziesiąt, czy nawet kilkaset, ale i to nie są wszyscy. Jak podaje św. Jan w Apokalipsie: „A potem ujrzałem tłum tak wielki, że nikt nie mógłby go policzyć; byli tam [przedstawiciele] wszystkich narodów, pokoleń, ludów i języków. Stali przed tronem i przed Barankiem. Byli ubrani w białe szaty, a w rękach mieli palmy. I wołali donośnym głosem: Zbawienie [mamy] od Boga naszego siedzącego na tronie i od Baranka” (Ap 7, 9-11). Wszyscy oni są wybrańcami Boga, dlatego należy im się cześć i chwała. Innym powodem jest to, że wszyscy święci są naszymi pośrednikami u Boga, to oni zanoszą do Niego nasze prośby, oni za nami orędują. Ponadto Kościół pragnie nas zachęcić, byśmy brali przykład z życia świętych, byśmy ich naśladowali. Uroczystość Wszystkich Świętych jest dniem triumfu Kościoła mogącego wskazać na świętych przebywających w bliskości Boga jako na osiągnięty cel swojej misji.
     2 listopada – Dzień Zaduszny, poświęcony jest duszom pokutującym w czyśćcu, wspomnieniom o nich i modlitwom w ich intencji. Jak uczy św. Tomasz z Akwinu, najmniejsza kara czyśćcowa jest większa niż największe cierpienia na ziemi, a św. Anzelm powiada, że: „Ogień czyśćcowy jest równy ogniom piekieł z tą tylko różnicą, że nie jest wieczny”. Zawsze wierzono, że my tu na ziemi modląc się za nich możemy wyprosić u Boga skrócenie tych mąk. Tradycja obchodów święta zmarłych jest bardzo stara. Już Stary Testament podaje, że wypisywano imiona zmarłych w specjalnych zestawieniach, aby za nich się modlić. Zwyczaj ten był praktykowany jeszcze w czasach apostolskich. Później rozpowszechniła się praktyka składania ofiar Mszy św. za zmarłych. Z czasem święto to wzbogaciło się o nowe elementy, takie np. jak post, czy jałmużna.
     Kult zmarłych występował u wszystkich ludów, w tym także u Słowian. Znalazł on odzwierciedlenie w twórczości Adama Mickiewicza w dramacie „Dziady”. Jak podaje A. Mickiewicz we wstępie do w/w dramatu, uroczystość ta początkiem swoim sięga czasów pogańskich, stąd wówczas w jej obchodach oprócz elementów religijnych było też wiele zabobonów. W tym dniu na grobach stawiano jedzenie i picie i rozpalano ogniska, aby dusze gdy przyjdą mogły się posilić i ogrzać. Częstowano też żebraków, aby ci za strawę pomodlili się w intencji zmarłych. Z czasem zanikły elementy pogańskie tego święta, ponieważ za sprawą Kościoła uświadomiono sobie, że jedynie skuteczną pomocą dla dusz czyśćcowych jest modlitwa.

/Opr.: S.D./